Dobrze zorganizowany i efektywny transport publiczny to podstawa funkcjonowania nowoczesnego miasta. W Gdańsku, obok stale rozwijanego systemu tramwajowego oraz autobusowego, jego elementem jest także szybka kolej, która codziennie przewozi tysiące pasażerów na liniach SKM Trójmiasto oraz PKM. Nowa inwestycja – rozbudowa linii Pomorskiej Kolei Metropolitalnej w kierunku południowych dzielnic Gdańska – zmieni sposób podróżowania mieszkańców tej części miasta.

Gdańsk Południe to obszar podlegający dynamicznym zmianom przestrzennym i społecznym. Stale rosnąca liczba mieszkańców sprawia, że konieczne jest zaproponowanie odpowiednich i dopasowanych do ich potrzeb rozwiązań transportowych. Odpowiedzią na to jest projekt rozbudowy systemu szybkiej kolei miejskiej ze śródmieścia Gdańska w kierunku Kowal. Budowa nowego połączenia kolejowego ma z jednej strony ułatwić mieszkańcom dotarcie do centrum, z drugiej – dzięki stworzeniu atrakcyjnych przestrzeni publicznych wokół przystanków – zapewnić im możliwość zaspokojenia podstawowych potrzeb jak najbliżej domu.

W 2020 roku Biuro Rozwoju Gdańska, analizując uwarunkowania przestrzenne, środowiskowe oraz transportowe, opracowało kilka propozycji przebiegu nowej linii kolejowej przez obszar Gdańska Południe. To właśnie opracowanie stanowiło podstawę dla dalszych prac studialnych, w ramach studium techniczno-ekonomiczno-środowiskowego zleconego przez PKM SA, które to ostatecznie wskazało wariant inwestycyjny dla całego przebiegu nowej linii. Jednocześnie Biuro Rozwoju Gdańska wraz z partnerami, m.in. Pomorską Koleją Metropolitalną, prowadziło prace związane z wykreowaniem wizji zagospodarowania otoczenia przystanków planowanej linii kolejowej.

Autorzy opracowania starali się maksymalnie wykorzystać potencjał terenu; planowana linia PKM Południe przebiegać będzie zarówno przez historyczną tkankę miejską, nowe osiedla, jak i tereny dotąd niezainwestowane. Przedstawiona wizja stawia sobie za cel poprawę jakości życia w tej części Gdańska. W otoczeniu przystanków proponowana jest lokalizacja atrakcyjnych przestrzeni publicznych, nowych miejsc pracy, biur, usług – także usług społecznych. Jest to zgodne z zasadą Transit Oriented Development (TOD), która zakłada takie właśnie zagospodarowanie przestrzeni wokół przystanków transportu zbiorowego. Dodatkowo wizja zakłada powstanie terenów zielonych, parków, szkół, przedszkoli, bibliotek i domów sąsiedzkich oraz poszerzenie oferty kulturalnej.

Przyjęte przez autorów opracowania założenia urbanistyczne to wielofunkcyjność, zabudowa pierzejowa, ulice handlowe, wzmocnienie walorów środowiskowych, utworzenie sieci przestrzeni publicznych oraz powiązań pieszych i rowerowych.

Zaproponowana wizja realizuje ideę miasta kompaktowego, pozwalającą mieszkańcom na zaspokojenie ich podstawowych potrzeb (np. zakupy, rekreacja, usługi społeczne) w odległości 15-minutowego spaceru. Jest także zgodna z założeniami polityk miejskich: Gdańską Polityką Zieleni, Gdańską Polityką Wodną, opracowaniami Gdańskie Przestrzenie Lokalne oraz STeR 2.0.