Poprawa dostępności dla osób ze szczególnymi potrzebami do budynków i przestrzeni publicznych w Gdańsku to główny cel Poradnika projektowania uniwersalnego.
Szczegółowe standardy dostępności dla kształtowania przestrzeni i budynków w mieście Gdańsku są wytycznymi projektowymi ujednolicającymi rozwiązania techniczne i przestrzenne. Z uwagi na różnorodność zastanych sytuacji w przestrzeni miejskiej, dopuszcza się możliwość indywidualnych rozwiązań lub odstępstw przy projektowaniu budynków i przestrzeni publicznych, w tym z uwzględnieniem uwarunkowań historycznych. Standardy stosuje się przy projektowaniu oraz realizowaniu zadań związanych z budową, przebudową, remontem i utrzymaniem infrastruktury miejskiej.
„Szczegółowe standardy dostępności dla kształtowania przestrzeni i budynków w mieście Gdańsku – Poradnik projektowania uniwersalnego” składają się z 14 kart:
1. Projektowanie Uniwersalne ‐ wstęp
2. Budynki ‐ strefa wejścia
3. Budynki ‐ komunikacja pozioma i pionowa
4. Budynki ‐ wyposażenie wnętrz
5. Budynki ‐ ewakuacja
6. Ciągi piesze
7. Wyposażenie ciągów pieszych
8. Przejścia dla pieszych
9. Przystanki komunikacji miejskiej
10. Pokonywanie różnic wysokości w terenie
11. Miejsca postojowe
12. Drogi rowerowe i ciągi pieszo‐rowerowe
13.1. Tereny rekreacyjne
13.2. Place zabaw
14. Tymczasowa organizacja ruchu pieszego
Potrzebę przygotowania standardów poprawiających dostępność dla osób ze szczególnymi potrzebami wskazuje Program Dostępność Plus – program rządowy 2018-2025 (z 2018 r.). Kolejnym dokumentem mówiącym o potrzebie dostosowania przestrzeni miejskiej dla wszystkich jej użytkowników jest Gdański Model na Rzecz Równego Traktowania (z 2018 r.), który zawiera szereg rekomendacji wychodzących naprzeciw potrzebom mieszkańców, w tym również osobom ze szczególnymi potrzebami. Kluczowym aktem prawnym, stawiającym wymogi dotyczące m. in. dostępności architektonicznej, jest Ustawa o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami z 19 lipca 2019 r. W konsekwencji powstało opracowanie pt.: „Szczegółowe standardy dostępności dla kształtowania przestrzeni i budynków w mieście Gdańsku – Poradnik projektowania uniwersalnego”.
Prace nad Poradnikiem rozpoczęły się w 2019 r. od nawiązania współpracy Miasta z Centrum Projektowania Uniwersalnego (Politechnika Gdańska), pod kierownictwem dr hab. inż. arch. Marka Wysockiego. W związku z tym faktem, Prezydent Miasta Gdańska Zarządzeniem nr 1014/19 z dnia 1 lipca 2019 r. powołał Zespół Roboczy do współpracy przy sporządzaniu dokumentu, złożony z przedstawicieli jednostek i wydziałów miejskich oraz innych podmiotów miejskich.
Po uzgodnieniach między wydziałami/resortami w czerwcu 2021 r. udostępniono Poradnik do publicznego wglądu. W ramach konsultacji odbyły się spotkania z reprezentantami jednostek i wydziałów miejskich, radnymi miejskimi i dzielnicowymi oraz z przedstawicielami organizacji pozarządowych. Część zgłoszonych i nadesłanych uwag i wniosków została uwzględniona (link). Ostateczna wersja dokumentu została przyjęta Zarządzeniem Prezydenta Miasta.
Zarządzenie nr 1746/21 Prezydenta Miasta Gdańska z dnia 9 listopada 2021 r. w sprawie wprowadzenia szczegółowych standardów dostępności dla kształtowania przestrzeni i budynków w mieście Gdańsku - Poradnik projektowania uniwersalnego.