Systematyczny monitoring jest integralnym i nierozerwalnym elementem bieżącego zarządzania Gminnym Programem Rewitalizacji. Jego celem jest dostarczenie informacji, na podstawie których następuje ocena postępu prowadzonych działań oraz weryfikacja tempa i kierunku zachodzących zmian.
"System monitorowania i oceny Gminnego Programu Rewitalizacji" polega na zbieraniu obiektywnych danych, ich analizowaniu i wyciąganiu wniosków pomagających w ocenie efektywności i poprawności realizowanych przedsięwzięć w przyjętej perspektywie czasowej. Monitorowanie ma na celu ocenę stopnia postępu realizacji programu, identyfikację barier i trudności, ale też wskazanie nowych obszarów wymagających wsparcia. Takie rozwiązanie gwarantuje zgodność całego przedsięwzięcia z przyjętymi u jego podstaw założeniami i celami strategicznymi. System ma sprawdzać, w jakim stopniu cele określone w GPR zostały osiągnięte i tym samym ma być podstawą do podjęcia decyzji co do kontynuacji działań rewitalizacyjnych we wskazanych podobszarach bądź podjęcia takich działań w innych obszarach miasta.
Na "System monitorowania i oceny Gminnego Programu Rewitalizacji" składają się m.in. cztery cyklicznie przeprowadzane badania oraz ewaluacja:
1. Coroczne monitorowanie stopnia realizacji przedsięwzięć rewitalizacyjnych
Zebrane dane umożliwią śledzenie postępów we wdrażaniu przedsięwzięć rewitalizacyjnych ujętych w GPR. Analiza stopnia zaawansowania projektów prowadzona będzie w podziale na podobszary rewitalizacji oraz w odniesieniu do celów strategicznych wyznaczonych w GPR. Przygotowany raport będzie opiniowany przez Komitet Rewitalizacji i zatwierdzany przez Prezydenta Miasta Gdańska.
2. Analiza wskaźników produktu i rezultatu
Kolejnym narzędziem monitoringu są wskaźniki produktu i rezultatu wskazane w opisach przedsięwzięć rewitalizacyjnych w GPR. Dostarczają one informacji dotyczących bezpośrednich efektów interwencji, powiązanych z realizacją programu operacyjnego Fundusze Europejskie dla Pomorza na lata 2021-2027. Do monitorowania całościowych postępów w realizacji przedsięwzięć wybrano najbardziej typowe wskaźniki powiązane ze specyfiką i charakterem opisywanych przez nie celów. Wskaźniki wybrane do systemu monitorowania GPR służą docelowo ocenie poziomu realizacji celów strategicznych programu, poprzez produkty (lub rezultaty) poszczególnych projektów.
3. Raport z oceny stopnia realizacji celów GPR i analiza wskaźnikowa
Co trzy lata na bazie corocznego monitorowania stopnia realizacji przedsięwzięć sporządzany będzie raport z oceny stopnia realizacji celów GPR, wskazując ich bezpośrednie i pośrednie rezultaty. Przeprowadzona zostanie również analiza zjawisk kryzysowych z wykorzystaniem wskaźników użytych w delimitacji obszaru zdegradowanego w mieście. Przygotowany raport będzie opiniowany przez Komitet Rewitalizacji i zatwierdzany przez Prezydenta Miasta Gdańska. Pierwsza ocena zjawisk kryzysowych odbędzie się w 2027 roku i będzie obejmować okres 2024-2026.
4. Badanie socjologiczne „Percepcja i waloryzacja przestrzeni miasta na obszarach rewitalizacji”
Głównym celem realizowanego raz na trzy lata badania socjologicznego jest analiza zmian postrzegania obszaru rewitalizacji przez jego mieszkańców (tzw. analiza percepcji), umożliwiająca sformułowanie systemowych rekomendacji dotyczących zasad wdrażania procesu rewitalizacji, źródeł jego sukcesu lub obszarów ryzyka. Uwzględnione w badaniu zagadnienia odnoszą się do następujących wymiarów: społecznego, przestrzenno-funkcjonalnego, środowiskowego, gospodarczego i technicznego. Badaniom realizowanym na terenach rewitalizowanych towarzyszy równolegle prowadzone badanie na próbie ogólnomiejskiej. Uzyskane wyniki są traktowane jako punkt odniesienia dla rezultatów uzyskanych na obszarach rewitalizacji.
5. Ewaluacja Gminnego Programu Rewitalizacji
Podsumowanie trzyletniego cyklu monitoringu i oceny GPR.
Założeniem ewaluacji jest ocena stopnia osiągnięcia celów GPR oraz zebranie rekomendacji do jego aktualizacji. Badanie GPR powinno odbywać się w kontekście zdarzeń i procesów, które nastąpiły od momentu uchwalenia Programu i mogły mieć istotny wpływ na aktualność jego założeń.
W 2022 roku Biuro Rozwoju Gdańska zleciło przeprowadzenie badania ewaluacyjnego Gminnego Programu Rewitalizacji miasta Gdańska na lata 2017-2023, wraz z opracowaniem rekomendacji zmian w Programie oraz działań do wdrożenia w przyszłych latach. Zdecydowano o przygotowaniu badania w trybie on-going, tj. ocenę dotychczasowych efektów, bez oceny podsumowującej. Okres jaki objęto badaniem dotyczył lat 2017-2022. Wyniki ewaluacji zostały pozytywnie zaopiniowane przez Komitet Rewitalizacji I kadencji. Skutkiem przeprowadzonej ewaluacji była aktualizacja GPR na dalsze lata obowiązywania, tj. do 2030 r.