Bliższa ciału koszula – to prawda powszechnie znana; dlatego o sprawy związane z przyszłością Gminnego Programu Rewitalizacji Biuro Rozwoju Gdańska pytało tych, którym temat ten jest najbliższy – mieszkańców rewitalizowanych podobszarów. W sierpniu zakończył się jeden z etapów konsultacji społecznych dotyczących aktualizacji GPR. Uaktualniony dokument, zawierający wskazane przez mieszkańców oraz innych interesariuszy propozycje inwestycji i działań społecznych, w najbliższych miesiącach ujrzy światło dzienne i zostanie poddany konsultacjom.

Gminny Program Rewitalizacji jest realizowany w Gdańsku od 2017 roku. Są nim objęte cztery podobszary: Nowy Port z Twierdzą Wisłoujście, Biskupia Górka i Stary Chełm, Orunia oraz Dolne Miasto z Placem Wałowym i Starym Przedmieściem. W ramach rewitalizacji przeprowadzane są remonty i modernizacje budynków oraz infrastruktury oraz realizowane są działania społeczne. Powstają także nowe inwestycje. W ramach rewitalizacji prowadzonej w Gdańsku w ostatnich latach zmodernizowano m.in. zabytkowy Ratusz Oruński, zbudowano także nowoczesny dom sąsiedzki przy ul. Dworcowej. Dzięki rewitalizacji w Nowym Porcie działa Youth Point – miejsce stworzone specjalnie dla młodzieży, na Dolnym Mieście mieszkańców jednoczy ISE – Inkubator Sąsiedzkiej Energii, na Biskupiej Górce prężnie działa wielopokoleniowy dom sąsiedzki, a na Starym Chełmie powstaje właśnie centrum aktywności lokalnej, które zacznie działać już za kilka miesięcy.

W roku 2023 lwia część projektów realizowanych w ramach Gminnego Programu Rewitalizacji zostaje zakończona, co daje możliwość prowadzenia nowych działań i realizacji nowych inwestycji. Dlatego właśnie w tym roku koordynator programu, Biuro Rozwoju Gdańska, przeprowadziło szerokie konsultacje mające zebrać od mieszkańców rewitalizowanych podobszarów pomysły i propozycje na kolejną perspektywę.

Pytamy, słuchamy…

Każdy ma inne preferencje i upodobania: jedni cenią kontakt bezpośredni, drudzy wolą korzystać z nowoczesnych technologii, jedni dokładnie wiedzą, co im leży na sercu, inni potrzebują pomocy, by ubrać pomysł w słowa… Mając tego świadomość BRG zadbało o szeroki wachlarz możliwości, z myślą o każdym, kto zechce zabrać głos w sprawie swojego otoczenia. Mieszkańcy mogli odwiedzić jeden z punktów konsultacyjnych działających na rewitalizowanych obszarach, wziąć udział w spacerach badawczych czy warsztatach. Dyżury w punktach odbywały się w kwietniu, spacery – w maju, warsztaty natomiast zorganizowano w czerwcu tego roku. We wszystkich spacerach uczestniczył Piotr Grzelak, zastępca prezydenta Gdańska ds. zrównoważonego rozwoju i inwestycji. Równocześnie dostępna była papierowa ankieta i geoankieta online, za pomocą których wszyscy zainteresowani mogli m.in. precyzyjnie zaznaczyć na mapie proponowane lokalizacje nowych inwestycji czy miejsc spędzania wolnego czasu. Taka możliwość istniała aż przez trzy miesiące – do końca czerwca. Specjalna ankieta dla najmłodszych mieszkańców była rozprowadzana w lokalnych centrach aktywności czy domach sąsiedzkich. Uzupełnieniem konsultacji dla tej grupy będą warsztaty, które prowadzone będą we wrześniu w szkołach podstawowych we wszystkich objętych rewitalizacją podobszarach.

W lipcu i sierpniu wszyscy interesariusze rewitalizacji mogli składać tzw. fiszki projektowe, zawierające propozycje konkretnych działań społecznych i inwestycyjnych. Fiszki takie złożyły m.in. liczne wspólnoty mieszkaniowe, przedsiębiorcy, organizacje społeczne oraz jednostki miejskie.

Okiem mieszkańców

W konsultacjach udział brali mieszkańcy, przedstawiciele organizacji pozarządowych, radni dzielnicowi, którzy niejednokrotnie służyli także pomocą organizacyjną. Swoje pomysły i sugestie złożyło około 600 osób, z czego prawie 400 wypełniło geoankietę online.

Propozycje działań zaspokajają potrzeby różnych grup mieszkańców: dzieci, młodzieży, rodzin, seniorów, lokalnych przedsiębiorców, ale także odwiedzających daną dzielnicę w celach rekreacyjnych. Mieszkańcy najczęściej zgłaszali pomysły związane z remontami budynków, dróg i chodników, budową nowych ścieżek rowerowych, czy utworzeniem terenów zielonych, choć pojawiały się i propozycje z większym rozmachem, np. Automatyczny system odbioru odpadów komunalnych na Oruni czy Muzeum Biskupiej Górki. Wśród ciekawszych postulatów można wymienić m.in. boisko do gry w piłkę nożną (Orunia), nową bibliotekę (Stary Chełm), targ dla rolników (Orunia), dzielnicowy informator kulturalny (Nowy Port), kino (Dolne Miasto, Orunia), Givebox, tj. punkt wymiany rzeczy (Dolne Miasto).

Dzięki wsparciu lokalnych organizacji społecznych, udało się także dotrzeć z ankietą do najmłodszych mieszkańców wszystkich podobszarów; swoje pomysły zgłosiło ponad 70 osób poniżej 15 roku życia. Ta grupa najczęściej widziała potrzebę wzbogacenia oferty rekreacyjnej i gastronomicznej; młodzi deklarują, że chcą spędzać czas wspólnie w miejscach, które są im najbliższe.

Zmiany zachodzące dzięki rewitalizacji skłoniły wiele podmiotów do włączenia się w ten proces i złożenia tzw. fiszek projektowych. Wspólnoty mieszkaniowe zgłosiły chęć przeprowadzenia remontów aż 290 budynków; swoje propozycje złożyły także m.in. organizacje pozarządowe (pojawiła się chociażby ciekawa idea utworzenia archiwum społecznego na Biskupiej Górce), czy jednostki miejskie (interesujący pomysł powstania obwoźnego domu kultury).

Informacja podsumowująca działania partycypacyjne oraz Raport z warsztatów z mieszkańcami podobszarów rewitalizacji zostały zamieszczone w Biuletynie Informacji Publicznej Biura Rozwoju Gdańska, w zakładce Gminny Program Rewitalizacji – działania partycypacyjne.

Kolejny krok…

Drugim etapem rozłożonego na wiele miesięcy procesu aktualizacji GPR jest powstanie projektu dokumentu Gminny Program Rewitalizacji. Będzie on zawierał pomysły zgłoszone przez interesariuszy we wszystkich czterech podobszarach. Obecnie trwają analizy zebranych fiszek oraz pomysłów zgłaszanych podczas konsultacji pod względem możliwości ich realizacji, także finansowych. Wybrane fiszki i propozycje działań zostaną ujęte w GPR.

Dokument zostanie udostępniony wszystkim zainteresowanym w najbliższych miesiącach. Będzie się można z nim zapoznać za pośrednictwem strony internetowej Biura Rozwoju Gdańska oraz BIP BRG. Po formalnych uzgodnieniach zostanie on poddany konsultacjom społecznym. Szczegółowe informacje dotyczące tego procesu pojawią się na stronie internetowej oraz BIP BRG. Ostateczna wersja GPR, zawierająca uwzględnione przez Prezydenta Miasta Gdańska uwagi mieszkańców oraz pozostałych interesariuszy, zostanie przedłożona Radzie Miasta Gdańska. Radni podejmą decyzję o w tej sprawie w I półroczu 2024 roku.